Página de Estudos das Fontes Pesquisadas

  • Fontes Franciscanas
  • Fontes Biográficas
  • Tomás de Celano
  • Tratado dos Milagres (3Cel)

TEXTO ORIGINAL

Tractatus de Miraculis (3Cel) - 93

93 
1 Residente in sede beati Petri domino Gregorio papa nono, haereticorum persecutio in diversis partibus necessario exorta est. 
2 In qua quidam Petrus nomine, de civitate Alifia, de haeresi accusatus, Romae captus est inter eos. 
3 Hunc dominus papa Gregorius ad custodiendum tradidit episcopo Tiburtino. 
4 Quem sub poena sui episcopatus accipiens, cum compedibus alligavit. 
5 Verum quia simplicitas eius innocentiam praetendebat, mitiori custodiae datus erat. 
6 Quidam nobiles civitatis, ut fertur, poenam a domino papa indictam, episcopum incurrere cupientes, propter inveteratum odium contra eum, latenter dicto Petro fugiendi consilium porrexerunt. 
7 Quibus ipse assentiens, nocte quadam evadens, longe cito fugit. 
8 Quo comperto, episcopus graviter tulit, et poenam pavidus exspectans, non minus inimicorum impletum desiderium doluit. 
9 Diligentem proinde curam adhibuit, et circumquaque missis exploratoribus, illum miserum reinveniens, velut ingratum custodiae arctissimae de caetero mancipavit. 
10 Carcerem fecit parari obscurum, muris fortibus circumdatum; intus vero tabulis grossis eum fecit compingi et clavis ferreis colligari. 
11 In compedibus (cfr. Ps 149, 8) ferreis multarum librarum pondere gravibus illum misit, victum ei praebens in pondere et poculum in mensura (cfr. Ez 4,16). 
12 Iam omni spe liberationis sibi de caetero interclusa, quia Deus innocentiam perire (cfr. Iob 4,7) non patitur, pietate sua Deus illi cito succurrit. 
13 Coepit homo ille beatum Franciscum ad sui miserendum multis fletibus et precibus invocare, eo quod audierat solemnitatis eius vigiliam iam adesse. 
14 Fidem magnam habebat homo ille in sancto Francisco, quoniam, ut aiebat, haereticos audierat contra ipsum nimium oblatrasse. 
15 Instante iam nocte suae festivitatis, circa diei crepusculum, beatus Franciscus in carcerem miseratus descendit, et illum suo nomine vocans, ut cito surgeret imperavit. 
16 Qui timore perterritus (cfr. 1Par 10,4), quisnam esset interrogans, beatum Franciscum adesse audivit. 
17 At ille consurgens, custodem advocans, dixit: “Nimio terrore (cfr. Gen 45,3) perturbor, quoniam adest quidam, qui me surgere iubet et sanctum Franciscum se esse dicit”. 
18 Custos autem illi respondit: “Iace, miser, in pace et dormi! Insanis enim, quia non bene hodie manducasti”.
19 Verum cum sanctus Dei adhuc illi ut surgeret imperaret, adveniente iam meri-die, vincula pedum suorum confracta super terram conspexit velociter cecidisse. 
20 Et conversus ad carcerem, videbat tabulas clavis ultro prosilientibus aperiri, et apertum iter sibi ad exeundum praeberi. 
21 Solutus ille, obstupefactus fugere nesciebat, sed ad ianuam clamans custodes omnes perterruit. 
22 Qui cum eum liberatum a vinculis episcopo nuntiassent, putans illum fugisse episcopus, nondum audito miraculo, de loco in quo sedebat, timore percussus, quia infirmus fuerat, cecidit. 
23 Sed cum rei ordinem intelligeret, ad carcerem devotus accessit, et manifeste Dei virtutem cognoscens (cfr. Mar 5,30), ibidem Dominum adoravit (cfr. Gen 24,26). 
24 Vincula denique coram domino papa et cardinalibus delata fuerunt; qui videntes quod factum fuerat (cfr. Luc 23,47), plurimum admirati benedixerunt Deum (cfr. Dan 13,60).

TEXTO TRADUZIDO

Tratado dos Milagres (3Cel) - 93

93 
1 Ocupando a sé de São Pedro o papa Gregório IX, surgiram necessariamente perseguições de hereges em diversos lugares. 
2 Nesse tempo, um homem chamado Pedro, da cidade de Alife, foi acusado de heresia e preso em Roma com outros. 
3 O papa Gregório entregou-o para ser guardado pelo bispo de Tívoli. 
4 O bispo recebeu-o sob pena de perder o bispado e mandou acorrentá-lo. 
5 Entretanto, como a sua simplicidade demonstrava a inocência, foi tratado com menor rigor. 
6 Conta-se que alguns nobres da cidade, querendo que o bispo sofresse o castigo ameaçado pelo papa, porque tinham um ódio inveterado contra ele, aconselharam às escondidas o referido Pedro a fugir. 
7 Ele concordou, fugiu numa noite e logo foi para longe. 
8 Quando isso foi descoberto, o bispo ficou muito preocupado, esperando temeroso a pena, e lamentando que o plano de seus adversários tivesse dado certo. 
9 Por isso tomou o maior cuidado e mandou enviados por toda parte, reencontrando o coitado que, como ingrato, foi posto numa guarda mais severa. 
10 Mandou preparar um cárcere escuro, cercado por fortes muros; lá dentro ainda apertou o pobre em grossas tábuas pregadas com cravos de ferro. 
11 Mandou que lhe pusessem nos pés algemas de ferro que pesavam muitas libras, e lhe dessem comida e bebida com peso reduzido. 
12 Já não havia mais nenhuma esperança de libertação, mas Deus não suporta que a inocência pereça e logo o socorreu com sua piedade. 
13 O homem começou a invocar, chorando e rezando muito, que o bem-aventurado Francisco tivesse piedade dele, porque ouviu dizer que era vigília de sua festa. 
14 Esse homem tinha muita fé em São Francisco porque, como dizia, sabia que os hereges tinham ladrado muito contra ele. 
15 Chegando já a noite de sua festa, pela hora do crepúsculo, São Francisco teve compaixão e desceu ao cárcere, chamou-o pelo nome e mandou que se levantasse depressa. 
16 Aterrorizado pelo temor, ele perguntou quem era, e ouviu que São Francisco estava ali. 
17 Levantou-se, chamou um guarda e disse: “Estou perturbado por um terror muito grande, porque aqui está alguém que me manda levantar e diz que é São Francisco”. 
18 O guarda respondeu: Deita-te em paz, miserável, e dorme! Estás insano porque não comeste direito hoje”. 
19 Mas como o santo de Deus ainda o mandava levantar-se, viu que as correntes de seus pés se quebraram e caíram rapidamente por terra. 
20 Olhando para o cárcere viu que as tábuas se abriam sozinhas e lhe apresentavam o caminho aberto para sair. 
21 Solto, estava assustado e não sabia fugir, mas gritando na porta espantou todos os guardas. 
22 Quando eles anunciaram ao bispo que ele tinha sido libertado, o bispo achou que ele tinha fugido e, não sabendo que era um milagre, tomado de medo, porque estava doente, caiu de onde estava sentado. 
23 Mas quando soube direito do que tinha acontecido, foi ao cárcere com devoção e, conhecendo manifestamente a força de Deus, lá adorou o Senhor. 
24 As correntes foram levadas para o senhor papa e os cardeais que, quando viram o que tinha acontecido, ficaram muito admirados e bendisseram a Deus.